communicatie
Onder communicatie verstaan we zowel het begrijpen van een boodschap (receptieve communicatie) als het overbrengen van een boodschap (expressieve communicatie).
Het gaat in de beschrijving van dit domein om basisvaardigheden in communicatie. De toepassing van communicatie zit veel meer in de andere domeinen, zoals bij sociale relaties.
Ontwikkeling
Receptieve communicatie varieert van het draaien van je hoofd richting geluid, het begrijpen van een eenvoudige boodschap zoals het tonen van begrip van een klein aantal woorden en het op verzoek correct aanwijzen van lichaamsdelen, tot het luisteren, het hebben van aandacht en het volgen van instructies zoals het uitvoeren van ‘als-dan-opdrachten’.
Expressieve communicatie gaat over glimlachen als reactie op bijvoorbeeld vader of moeder, het beginnen met praten zoals het gebruik van één-woord- en twee-woord-zinnen tot het stellen van vragen, het reageren op vragen en het geven van aanwijzingen aan anderen.
Om de ontwikkeling van kinderen en jongeren op allerlei gebieden overzichtelijk weer te geven gebruiken we ontwikkelingscurves.
Voor de communicatie is het al dan niet hebben van een verstandelijke beperking een belangrijke factor.
De figuur met de ontwikkelingscurves van receptieve communicatie is gebaseerd op vaardigheden variërend van het draaien van ogen en hoofd in de richting van geluid tot het volgen van instructies zoals het uitvoeren van ‘als-dan-opdrachten’.
Ontwikkeling van receptieve communicatie
Elke gekleurde lijn geeft het gemiddelde aan van een groep kinderen/jongeren. Hoe hoger de lijn hoe meer vaardigheden iemand heeft.
Meer informatie over GMFCS (PDF)
Meer informatie de curve
GMFCS I-IV zonder verstandelijke beperking
GMFCS I-IV met verstandelijke beperking
GMFCS V met verstandelijke beperking
Kinderen zonder CP
De figuur met de ontwikkelingscurves van expressieve communicatie is gebaseerd op vaardigheden variërend van glimlachen als reactie op de aanwezigheid van een ouder tot het reageren op vragen en het geven van aanwijzingen aan anderen.
Ontwikkeling van expressieve communicatie
Elke gekleurde lijn geeft het gemiddelde aan van een groep kinderen/jongeren. Hoe hoger de lijn hoe meer vaardigheden iemand heeft.
Meer informatie over GMFCS (PDF)
Meer informatie de curve
GMFCS I-IV zonder verstandelijke beperking
GMFCS I-IV met verstandelijke beperking
GMFCS V met verstandelijke beperking
Kinderen zonder CP
Zonder verstandelijke beperking
Voor kinderen zonder een verstandelijke beperking verloopt de ontwikkeling van communicatie vergelijkbaar als bij kinderen zonder CP. Dit geldt zowel voor receptieve als expressieve communicatie, en voor kinderen in alle GMFCS-niveaus. Op deze basisvaardigheden in communicatie buigt de lijn bij deze kinderen gemiddeld rond de leeftijd van 3,5 jaar af voor receptieve communicatie, en op de leeftijd van 6,5 – 7 jaar voor expressieve communicatie. Als de lijn afbuigt, betekent dat dat het grootste deel van de ontwikkeling voor die groep behaald is.
Met een verstandelijke beperking
Bij kinderen met een verstandelijke beperking buigen de lijnen gemiddeld rond dezelfde leeftijd af als bij kinderen zonder verstandelijke beperking. Maar zij bereiken in de communicatie gemiddeld een lager niveau dan kinderen zonder een verstandelijke beperking. Kinderen met GMFCS-niveau I-IV bereiken gemiddeld genomen een hoger niveau dan kinderen met GMFCS-niveau V.
Let op:
Binnen de subgroepen is er veel variatie tussen kinderen. De lijn is het gemiddelde van een grote groep kinderen met CP, maar zonder verstandelijke beperking. De groep kinderen met een verstandelijke beperking is in dit geval ingedeeld in kinderen die zichzelf kunnen verplaatsen, eventueel met behulp van een rolstoel (GMFCS I tot en met IV) en kinderen die dit niet kunnen. Een ontwikkelingscurve geeft een gemiddelde lijn maar er zijn verschillen tussen kinderen en de ontwikkeling van ieder kind kan verschillend verlopen. Dit geldt vooral voor de groep kinderen met een verstandelijke beperking.
In communicatie is interactie tussen mensen van belang. In het onderzoek waarop de curves gebaseerd zijn, is niet in het dagelijks leven gekeken hoe de communicatie verloopt. Het resultaat is gebaseerd op vragenlijsten. De grafiek maakt hierdoor geen onderscheid in hoeveel tijd of moeite het gekost heeft te communiceren, en ook de manier van communiceren is er niet in meegenomen. Sommige kinderen gebruikten een communicatiehulpmiddel, andere niet. Het zou best kunnen dat wanneer iemand met CP en een verstandelijke beperking de tijd krijgt in het communiceren, diegene beter functioneert dan de grafiek doet vermoeden. Wel is het zo dat de vragen over communicatie aan ouders gevraagd zijn en het zou dus ook zo kunnen zijn dat zij meer van de communicatie begrijpen en dus hoger scoren dan wanneer je hetzelfde aan een vreemde zou vragen.
Daarnaast kan er in de ontwikkeling van iedere jongere nog van alles gebeuren. Door oefenen kan de communicatie zich op latere leeftijd nog verder ontwikkelen of verbeteren door het gebruik van hulpmiddelen en technologie (iPad, smartphone). Het kan ook zijn dat de ontwikkeling op een bepaald domein (tijdelijk) minder snel verloopt, omdat ervoor gekozen is om meer aandacht te hebben voor ontwikkeling op een ander domein. De curve zegt niets over de moeite die het kost om een bepaalde handeling te doen. Wat voor de ene persoon gemakkelijk gaat, kan voor de andere persoon veel energie kosten. Iedereen is uniek en volgt z’n eigen lijn.
Informatie op maat
Het is hier mogelijk om voor jou belangrijke informatie op te slaan in een PDF op maat. Om op een later moment terug te lezen of te delen met je omgeving. Voeg Communicatie toe aan je PDF:
Voeg toe aan PDF op maat
Tan SS, van Gorp M, Voorman JM, Geytenbeek JJ, Reinders-Messelink HA, Ketelaar M, Dallmeijer AJ, Roebroeck ME; Perrin-Decade study group. Development curves of communication and social interaction in individuals with cerebral palsy. Developmental Medicine & Child Neurology. 2020; 62: 132–139. doi: 10.1111/dmcn.14351
Vos RC, Dallmeijer AJ, Verhoef M, Van Schie PE, Voorman JM, Wiegerink DJ, Geytenbeek JJ, Roebroeck ME, Becher JG; PERRIN+ Study Group. Developmental trajectories of receptive and expressive communication in children and young adults with cerebral palsy. Developmental Medicine and Child Neurololgy. 2014; 56:951-959. doi: 10.1111/dmcn.12473
Schie PE van, Siebes RC, Dallmeijer AJ, Schuengel C, Smits DW, Gorter JW, Becher JG. Development of social functioning and communication in school-aged (5-9 years) children with cerebral palsy. Research in Developmental Disabilities. 2013; 34:4485-94.doi: 10.1016/j.ridd.2013.09.033
Voorman JM, Dallmeijer AJ, van Eck M, Schuengel C, Becher JG. Course of social functioning and communication in children with cerebral palsy: associations with disease characteristics, personal and environmental factors. Developmental Medicine and Child Neurology. 2010; 52:441-7. doi: 10.1111/j.1469-8749.2009.03399.x