motoriek

Ontwikkeling

De grove motoriek bestaat uit grote bewegingen die je met (grote delen van) je lichaam maakt. Bijvoorbeeld: gaan zitten en gaan staan, je verplaatsen van je bed naar je stoel, of in- en uit een auto stappen. Verplaatsen kun je op veel verschillende manieren doen. Denk aan omrollen, kruipen, lopen, rolstoelrijden en fietsen.

Met fijne motoriek bedoelen we de kleine bewegingen. Denk aan het gebruiken van je handen en vingers om voorwerpen te pakken of iets met een voorwerp te doen. Dat laatste kan van alles zijn. Bijvoorbeeld: krassen met een potlood, bouwen met blokken, tekenen, schrijven en knippen met een schaar, maar ook je jas dichtknopen of je veters strikken.

Om de ontwikkeling van vaardigheden van kinderen en jongeren op allerlei gebieden te laten zien, gebruiken we ontwikkelingscurves.

Grove motoriek

Voor de grove motoriek is de GMFCS-classificatie een belangrijk hulpmiddel. Voor kinderen van een verschillend GMFCS-niveau zijn de ontwikkelingscurves gemiddeld genomen duidelijk verschillend waar het om de grove motoriek gaat. Jongeren met GMFCS-niveau I ontwikkelen zich het meest in de grove motoriek, kinderen met niveau V ontwikkelen zich het minst ver in de grove motoriek.

De figuur hieronder is gebaseerd op vaardigheden in de grove motoriek zoals hierboven beschreven.

Ontwikkeling van grove motoriek

Elke gekleurde lijn geeft het gemiddelde aan van een groep kinderen/jongeren. Hoe hoger de lijn hoe meer vaardigheden iemand heeft.
Meer informatie over GMFCS (PDF)
Meer informatie over de curves
GMFCS I
GMFCS II
GMFCS III
GMFCS IV
GMFCS V

De leeftijd waarop de lijn afbuigt, verschilt per GMFCS-niveau. Voor kinderen met GMFCS I is dat gemiddeld rond hun 6e verjaardag en voor kinderen met GMFCS V is dat gemiddeld rond de leeftijd van 4,5 jaar. Een afbuiging betekent dat het grootste deel van de ontwikkeling in dat domein heeft plaatsgevonden, maar individuele verschillen zijn er altijd.

Fijne motoriek

Voor het gebruik van armen en handen is de MACS-classificatie belangrijk. De MACS-classificatie is vergelijkbaar met de GMFCS-classificatie. De grootste ontwikkeling van de fijne motoriek vindt plaats in dezelfde periode als de ontwikkeling van de grove motoriek, dus in de leeftijd van gemiddeld 0-6 jaar. Net als de GMFCS bij de grove motoriek is de MACS-classificatie een belangrijke indeling die zicht geeft op toekomstig gebruik van armen en handen.

Ook voor de fijne motoriek geldt dat er variatie is tussen kinderen, ook binnen eenzelfde MACS-niveau.

Let op!

Binnen de GMFCS-niveaus is er variatie tussen kinderen. Binnen een niveau ontwikkelt het ene kind zich verder dan het andere. De lijn in de grafiek is het gemiddelde van veel kinderen met hetzelfde GMFCS-niveau. Er kan tussen kinderen binnen één niveau verschil in ontwikkeling zijn.

Daarnaast kan er in de ontwikkeling van ieder kind en iedere jongere nog van alles gebeuren. De grove motoriek kan zich bijvoorbeeld door oefening op latere leeftijd nog verder ontwikkelen. De ontwikkeling op een bepaald domein kan ook (tijdelijk) minder snel gaan, omdat er meer aandacht geweest is voor ontwikkeling op een ander domein. De curve zegt niets over de moeite die het kost om een bepaalde handeling te doen. Zo kan iemand met GMFCS II misschien hetzelfde als iemand met GMFCS I, maar kost dit degene met GMFCS II meer energie. Iedereen is uniek, maar ondanks dat de motorische ontwikkeling er voor iedereen een beetje anders uitziet, is de GMFCS een bruikbaar hulpmiddel om een idee te krijgen over het toekomstig functioneren van een kind met cerebrale parese.

Informatie op maat

Het is hier mogelijk om voor jou belangrijke informatie op te slaan in een PDF op maat. Om op een later moment terug te lezen of te delen met je omgeving. Voeg Motoriek toe aan je PDF:
Voeg toe aan PDF op maat